Op. Dr. Hasan YILDIRIM

TOTAL KALÇA PROTEZİ

Kalça Artroplastisi Nedir?

Kalça artroplastisi, kalça eklemi hasarlanmış hastalarda ağrı durumunda yapılan cerrahi tedavi yöntemidir. Yapılan işlem hasar görmüş kıkırdak ve kemik yapıların, yapay eklem özelliği gösteren bir protezle yer değiştirilmesidir. Protezin esas kısmı titanyum veya kobalt-krom metal alaşımından, ara parçaları hastanın yaşına ve cinsiyetine bağlı olarak seramik, metal veya polietilenden oluşabilir. Tekniğe bağlı olarak uygulanan protez kemiğe çimentolu veya çimentosuz olarak tutturulabilir.

Hangi Hastalara Total Kalça Artroplastisi Uygulanabilir?

Kalça eklemi çeşitli sebeplerle (artrit, kalça çıkığı, avasküler nekroz, travma) hasarlanmış hastalarda, gündelik yaşam aktivitelerini kısıtlayan ağrı, eklem hareketinde azalma ve kısalık varlığında total kalça artroplastisi uygulanabilir. Ameliyata karar verilmeden önce ilaç tedavisi, enjeksiyon ve fizik tedavi egzersizleri gibi yöntemlerin denenmiş olması gereklidir.

Ameliyat Olmazsam Ne Olur?

Kalça artriti yaşamı tehdit etmese bile yaşam kalitesini bozan, gündelik aktiviteleri kısıtlayan bir hastalıktır. Hastalık ilerleyici olduğundan her geçen gün ağrı artacak, eklem hareketleri kısıtlanacak ve bel ağrısı gibi ek sorunlar eklenebilecektir.

Ameliyat Sonrası

Kalça protezi uygulaması sonrasında hastaların çoğunda ağrılar tamamen geçer. Daha hafif ağrıları olan hastalarda non-steroid antiinflamatuar ilaçlar ağrı kontrolü için yeterlidir. Yürüme, merdiven inip-çıkma gibi gündelik işler koltuk değneği veya yürüteç olmadan rahatlıkla yapılır. Yüzme, yürüyüş, koşma, bisiklet gibi mücadele gerektirmeyen sporlar yapılabilir, araç kullanılabilir. Gündelik yaşama geri dönen hastada obezite mevcutsa kilo vermesi önerilir. Ameliyat sonrası yapılmaması gerekenler: çömelme, bacak bacak üstüne atma, öne doğru aşırı eğilmedir.

Protezin Ömrü Nedir ?

Protezin yapısı gereği bazı parçalar sürtünmektedir. Bu durum zaman içinde sürtünen parçaların aşınmasına ve protezde gevşemelere sebep olabilir. Eğer operasyon deneyimli bir cerrah tarafından ileri teknoloji ürünü malzeme ile yapılırsa, protezin dayanma süresi 20-25 yıl civarındadır. Çeşitli sebeplerle gevşemiş ve aşınmış protezlere ikincil bir revizyon ameliyatı gerekebilir. Revizyon ameliyatları cerrahi teknik olarak daha güç ve komplikasyon oranları yüksek olsa da sonuçları başarılıdır.

Ve Ameliyat…

Ameliyatın başlangıcı esnasında anestezi doktoru tarafından genel veya epidural anestezi uygulanır. Teknik olarak küçük bir kesi ile, çevre kas ve yumuşak dokulara en az zararı verecek şekilde protez yerleştirilerek operasyon ortalama 60-90 dakikada tamamlanır. Ameliyat sonrası ağrıyı önlemek için PCA (hasta kontrollü analjezi) cihazları kullanılır. Kaybedilen kanları yerine koymak için kan verilmesi gerekebilir. Operasyondan sonra ertesi gün hasta ayağı kaldırılıp tam yük verecek şekilde yürütülür. 4-6 hafta yürüteç ve koltuk değneği kullanılması önerilir. Hastanede ortalama kalış süresi 3-5 gün kadardır. Taburcu olduktan sonra pıhtı oluşumunu önlemek için 3 hafta kan sulandırıcı ilaç kullanılır.

Ameliyat Sonrası Riskler Nelerdir?

En sık karşılaşılan komplikasyon bacak damarlarında pıhtı oluşması ve embolidir. Bunu yönelik olarak ameliyat sonrasında varis çorabı giydirilir ve pıhtılaşmayı engelleyici kan sulandırıcı ilaç uygulanır. Nadir görülen diğer bir komplikasyon ise enfeksiyon gelişmesidir. Buna yönelik olarak gerek ameliyat öncesi gerekse ameliyat sonrasında antibiyotik tedavisi uygulanır. Protez uygulanmış olan hastaların hayatları boyunca, diş çekimi veya ürolojik işlemler öncesi doktoruna protezi olduğuna dair bilgi vermesi, girişim öncesi uygun antibiyotik tedavisi alması gerekmektedir.