OSTEOARTRİT(KİREÇLENME)
Kireçlenme Nedir?
Eklem yüzeylerini kaplayan kıkırdak dokunun zaman içinde aşınması ve kaybolması anlamına gelen osteoartrit yani kireçlenmede, yaygın inanışın aksine, eklem aralığında herhangi bir madde birikimi yoktur. Kaybolan kıkırdak dokusunun altında kalan kemiğin röntgende daha beyaz gözükmesinden dolayı böyle adlandırılmıştır. Osteoartritin sebebi büyük oranda bilinmemekle birlikte genetik etkenler, travma, aşırı kilo, romatizmal hastalıklar, eklemin aşırı kullanımı, geçirilmiş eklem içi enfeksiyonlar, menisküs yırtıkları suçlanmaktadır. Hastalık kadınlarda 2 kat daha sık görülmektedir.
Kireçlenmenin Belirtileri Nelerdir?
Osteoartrit yani kireçlenmenin en önemli bulgusu ağrıdır. Ağrının niteliği eklemi kullandıkça artan, dinlenince azalan tarzdadır. Tutulan eklemde hareket azalması, şişlik, şekil bozukluğu meydana gelir. Kalça ve diz osteoartritinde hasta yürümekte zorlanır.
Hastaların Yapması Gerekenler:
- Hastada obezite mevcut ise derhal kilo vermeli
- Eklemi zorlayıcı aşırı aktivitelerden kaçınmalı
- Kas gücünü arttıracak ve eklem hareket açıklığını sağlayacak egzersizlere başlanmalı
Kireçlenmenin Tedavisi Nedir?
Osteoartritte kıkırdaktaki hasarı tekrar yerine getirecek tıbbi bir tedavi yöntemi yoktur. Amaç daha çok ağrıyı azaltmak ve bir miktar kıkırdak aşınmasını yavaşlatmaktır. Ağrıyı kesmek için steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Yalnız bu ilaçların mide ve böbrek üzerine olumsuz etkileri olduğu unutulmamalıdır. Eklem içi enjeksiyon uygulamalarını kısa süreliğine rahatlama sağlasa da kıkırdak hasarını geri döndürmediği için hastanın şikayetleri tekrar ortaya çıkacaktır. Piyasada bulunan glukozamin grubu maddeler ilaç özelliği taşımamaktadır ve ciddi tıbbi araştırmalarda faydalı olduklarına dair bir kanıt henüz öne sürülememiştir.
Kireçlenmenin Cerrahi Tedavisi Nedir?
Hasta cerrahi olmayan tedaviye cevap vermediği ve gündelik yaşam aktiviteleri kısıtlanmaya başladığı zaman ameliyat seçeneği üzerinde düşünülmelidir. Osteoartritte uygulanan cerrahi tedavi yöntemleri:
- Artroskopi: erken evre kireçlenmede uygulanabilir. Eklem içi serbest kıkırdak yapılar, menisküs yırtıkları ve eklem zarı iltihaplanmalarına müdahale edilebilir. Hastalığı seyri üzerine etkisi yoktur, şikayetleri gidermeye yöneliktir.
- Kemik düzeltme ameliyatları: yük dağılımını sağlamaya yönelik yapılır.
- Total protez (artroplasti): ileri osteoartritte tercih edilir. Osteoartritin bilinen en etkili tedavi yöntemi olup eklem yüzeylerinin metal parçalar ile yer değiştirmesi ilkesine dayanır. Ameliyat sonrası hastaların büyük çoğunluğunda ağrılar tamamen geçer. Günümüzde protezlerin ömrü ortalama 20-25 yıldır.