TOTAL DİZ PROTEZİ
Diz Protezi Nedir?
Total diz protezi diz eklemi hasar görmüş hastalarda, ağrı durumunda, eklem yüzeylerinin değiştirilmesi esasına dayanan cerrahi tedavi yöntemidir. Protezin esas kısmı titanyum veya kobalt-krom metal alaşımından, ara parçası polietilenden oluşur. Günümüzdeki teknolojik gelişmelere paralel olarak tasarım ve kullanılan maddelerde gelişmeler sağlanmış, tedavi sonuçları daha başarılı hale gelmiştir.
Hangi hastalara total diz protezi uygulanabilir?
Diz eklemi çeşitli sebeplerle (osteoartrit, romatoid artrit, osteonekroz) hasarlanmış hastalarda, gündelik yaşam aktivitelerini kısıtlayan ağrı, eklem hareketinde azalma varlığında total diz protezi uygulanabilir. Ameliyata karar verilmeden önce ilaç tedavisi, enjeksiyon ve fizik tedavi egzersizleri gibi yöntemlerin denenmiş olması gereklidir.
Ameliyat Olmazsam Ne Olur?
Diz artriti yaşamı tehdit etmese bile yaşam kalitesini bozan, gündelik aktiviteleri kısıtlayan bir hastalıktır. Hastalık ilerleyici olduğundan her geçen gün ağrı artacak, eklem hareketleri kısıtlanacak, yürüme bozulacak ve bel ağrısı gibi başka ek sorunlar eklenebilecektir.
Ameliyat Sonrası
Diz protezi uygulaması sonrasında hastaların çoğunda ağrılar tamamen geçer. Daha hafif ağrıları olan hastalarda non-steroid antiinflamatuar ilaçlar ağrı kontrolü için yeterlidir. Bacaktaki şekil bozukluğu tamamen düzeltilir. Yürüme, merdiven inip-çıkma gibi gündelik işler koltuk değneği veya yürüteç olmadan rahatlıkla yapılır. Yüzme, yürüyüş, koşma, bisiklet gibi mücadele gerektirmeyen sporlar yapılabilir, araç kullanılabilir. Gündelik yaşama geri dönen hastada obezite mevcutsa kilo vermesi önerilir. Protez sonrası hastanın zorlayıcı ve mücadele gerektiren spor yapmaması gerekir. Dizin aşırı bükülmesine neden olan yere oturma ve namaz kılma gibi gündelik aktivitelerin sandalyede yapılması önerilir.
Protezin Ömrü Nedir ?
Protezin yapısı gereği bazı parçalar sürtünmektedir. Bu durum zaman içinde sürtünen parçaların aşınmasına ve protezde gevşemelere sebep olabilir. Eğer operasyon deneyimli bir cerrah tarafından ileri teknoloji ürünü malzeme ile yapılırsa, protezin dayanma süresi 20-25 yıl civarındadır. Çeşitli sebeplerle gevşemiş ve aşınmış protezlere ikincil bir revizyon ameliyatı gerekebilir. Revizyon ameliyatları cerrahi teknik olarak daha güç ve komplikasyon oranları yüksek olsa da sonuçları başarılıdır.
Ve Ameliyat…
Ameliyatın başlangıcı esnasında anestezi doktoru tarafından genel veya epidural anestezi uygulanır. Teknik olarak dizin ön kısmından uzunlamasına bir kesi ile ekleme ulaşılır. Haraplanmış olan kıkırdak ve kemik yapılar kesilerek çıkartılır. Operasyon ortalama 60 dakikada tamamlanır. Aynı seansta diğer dize de müdahale edilebilir. Ameliyat sonrası ağrıyı önlemek için PCA (hasta kontrollü analjezi) cihazları kullanılır. Kaybedilen kanları yerine koymak için kan verilmesi gerekebilir. Operasyondan sonra ertesi gün hasta ayağı kaldırılıp tam yük verecek şekilde yürütülür. 4-6 hafta yürüteç ve koltuk değneği kullanılması önerilir. Hastanede ortalama kalış süresi 3-5 gün kadardır. Taburcu olduktan sonra pıhtı oluşumunu önlemek için 3 hafta kan sulandırıcı ilaç kullanılır. Dikişler ameliyattan sonra ortalama 15-21 gün içinde alınır. Bu süre zarfında operasyon bölgesine su gelmemesi sağlanmalıdır.
Ameliyat Sonrası Riskler Nelerdir?
En sık karşılaşılan komplikasyon bacak damarlarında pıhtı oluşması ve embolidir. Bunu yönelik olarak ameliyat sonrasında varis çorabı giydirilir ve pıhtılaşmayı engelleyici kan sulandırıcı ilaç uygulanır. Nadir görülen diğer bir komplikasyon ise enfeksiyon gelişmesidir. Buna yönelik olarak gerek ameliyat öncesi gerekse ameliyat sonrasında antibiyotik tedavisi uygulanır. Protez uygulanmış olan hastaların hayatları boyunca, diş çekimi veya ürolojik işlemler öncesi doktoruna protezi olduğuna dair bilgi vermesi, girişim öncesi uygun antibiyotik tedavisi alması gerekmektedir.